انتخاب موتور برق
فرض کنید میخواهیم برق یک ساختمان را با موتور برق تأمین کنیم. در این بخش، مراحل مختلف این کار را بیان میکنیم.
برآورد مصرف بار
اولین گام در خرید موتور برق، تعیین اندازه توان یا همان قدرت آن بر اساس مصرف بار است. برای این کار ابتدا باید فهرستی از بارها را مشخص کنیم که میخواهیم برق آنها را با موتور برق تأمین کنیم. این بارها شامل لوازم برقی مانند کامپیوتر، یخچال، روشنایی و… است که روشن بودنشان در موارد قطع برق برایمان ضرورت دارد و برای اشخاص مختلف میتواند متفاوت باشد. در اینجا توجه به اولویتها و درجه اهمیت آنها بسیار مهم است. برای مثال احتمالاً وسیلهای مانند لباسشویی در اولویت بسیاری از مردم نیست، چراکه هم چندان ضروری نیست و هم مصرف بسیار بالایی دارد.
جدول زیر متوسط توان مصرفی وسایل مختلف را نشان میدهد. البته ممکن است وسایل با نشانهای تجاری و اندازههای مختلف توان مصرفی متفاوتی داشته باشند. آنچه در اینجا نوشته شده، مقادیر رایج است. برای اطلاع دقیق از میزان مصرف برق لوازم برقی خود میتوانید پلاک روی آنها را بخوانید.
لامپ LED تزئینی: ۱۰ وات | چخ خیاطی: ۱۰۰ وات | مایکروفر: ۱۰۰۰ وات |
لامپ فلورسنت کوچک: ۲۰ وات | تلویزیون الایدی ۴۰ اینچ: ۱۳۰ وات | جاروبرقی: ۱۲۰۰ وات |
لامپ کم مصرف 20: ۲۰ وات | فریزر : ۱۵۰ وات | سشوار: ۱۲۰۰ وات |
هواکش: ۳۵ وات | آبمیوهگیری: ۳۰۰ وات | ماشین لباسشویی: ۱۵۰۰ وات |
لامپ فلورسنت بزرگ: ۴۰ وات | تلویزیون پلاسما: ۳۵۰ وات | آبگرمکن برقی: ۲۰۰۰ وات |
لامپ رشتهای تزئینی: ۴۰ وات | کامپیوتر، اسکنر، مانیتور: ۴۰۰ وات | اتوی برقی: ۲۰۰۰ وات |
پنکه: ۷۰ وات | کولر آبی: ۵۰۰ وات | بخاری برقی: ۲۰۰۰ وات |
یخچال: ۱۰۰ وات | چرخ گوشت: ۵۰۰ وات | کولر گازی: ۲۰۰۰ وات |
لامپ رشته ای 100: ۱۰۰ وات | پلوپز: ۸۰۰ وات | ماشین ظرفشویی: ۲۰۰۰ وات |
لپتاپ: ۱۰۰ وات | سماور برقی: ۱۰۰۰ وات |
اکنون توان موتور برق را با یک مثال واقعی محاسبه میکنیم. فرض کنید در وسایل الکتریکی خانه که باید برق آنها را تأمین کنیم، به صورت جدول زیر باشند. در جدول زیر نکتهای وجود دارد و آن ستون توان راهاندزای است. در برخی از وسایل برقی، مانند یخچال، توان مصرفی لحظه راهاندازی، که لحظه بسیار کوتاهی است، بسیار بزرگتر از توان مصرفی دستگاه در حالت عادی است. بنابراین، حتماً به این نکته در برآورد بار دقت داشته باشید.
وسیله الکتریکی | توان مصرفی (وات) | توان راهاندازی (وات) |
یخچال | ۱۰۰ | ۱۱۰۰ |
سماور برقی | ۱۰۰۰ | ۱۰۰۰ |
تلویزیون | ۳۵۰ | ۳۵۰ |
آبگرمکن | ۲۰۰۰ | ۲۰۰۰ |
مایکرویو | ۱۲۰۰ | ۱۳۰۰ |
روشنایی (۵ عدد لامپ ۱۰۰) | ۵۰۰ | ۵۰۰ |
جمع | ۵۵۵۰ | ۶۲۵۰ |
با توجه به جدول مصارف بالا، باید یک موتور برق با قدرت اکتیو ۶۲۵۰ وات یا بالاتر را انتخاب کنیم تا توان پاسخگویی بار را داشته باشد. دقت کنید که انتخاب یک موتور برق با توان بسیار بالا، چیزی جز افزایش هزینه، افزایش آلودگی، سختی حمل و نقل و افزایش مصرف سوخت را در پی نخواهد داشت.
نکته: به طور معمول، برای مصارف خانه مسکونی یک ژنراتور با توان اکتیو ۳۰۰۰ تا ۶۵۰۰ کیلوواتی کفایت میکند.
انتخاب توان موتور برق
توان موتور-ژنراتور را با توان ظاهری برحسب کیلووت-آمپر (kVA) بیان میکنند که «کا وِ آ» تلفظ میشود. آنچه که در بخش قبل برای مصرف به دست آوردیم، توان اکتیو یا حقیقی بود. برای به دست آوردن توان ظاهری موتور برق باید توان حقیقی را بر ضریب توان (کسینوس فی) بارها تقسیم کنیم. ضریب توان بارها را در این محاسبات معمولاً ۰٫۸ درنظر میگیرند. بنابراین، قدرت ظاهری موتور برابر خواهد بود با:
نزدیکترین ژنراتور به این عدد یک ژنراتور ۸ کاوآ است. اگر در اینترنت جستوجو کنیم، به یک ژنراتور مشابه شکل زیر میرسیم.
همانطور که مشاهده میکنید، این موتور بنزینی است، ظرفیت مخزن آن ۲۵ لیتر است، توان ظاهری آن 8 کاوآ و توان حقیقیاش ۶٫۵ کیلووات است